Om te controleren of je bedrijfsnaam al bestaat, kun je verschillende gratis online tools gebruiken. Begin met de KBO-databank (Kruispuntbank van Ondernemingen) waar alle Belgische bedrijven geregistreerd staan. Daarnaast is het belangrijk om ook het Benelux merkenregister te raadplegen, want een naam kan beschermd zijn als merk zonder dat er een bedrijf mee actief is. Door meerdere bronnen te combineren, krijg je een volledig beeld van de beschikbaarheid van je gewenste naam.
Waar kan ik gratis controleren of mijn bedrijfsnaam al bestaat? #
Je kunt op verschillende plaatsen gratis nakijken of je bedrijfsnaam al in gebruik is. De belangrijkste bron is de KBO-databank, toegankelijk via kbopub.economie.fgov.be. Hier vind je alle officieel geregistreerde bedrijven in België. Vul gewoon je gewenste naam in het zoekveld in en je ziet direct welke bedrijven een gelijkaardige naam hebben.
Voor een complete controle moet je ook het Benelux merkenregister raadplegen via boip.int. Dit register bevat alle geregistreerde merknamen in België, Nederland en Luxemburg. Let op: een naam kan als merk beschermd zijn zonder dat er een actief bedrijf onder opereert. Zoek daarom altijd in beide databases.
Andere nuttige bronnen zijn:
- Google – zoek je bedrijfsnaam tussen aanhalingstekens om exacte matches te vinden
- Sociale media platforms – check of de naam al als gebruikersnaam bestaat
- Domeinnaamcheckers – kijk of de .be of .com versie nog vrij is
- Europees merkenregister (EUIPO) voor EU-brede bescherming
Combineer al deze zoekmethodes voor het beste resultaat. Begin breed met Google, verfijn dan met officiële registers, en controleer tot slot de online aanwezigheid. Zo voorkom je verrassingen achteraf.
Wat is het verschil tussen een handelsnaam en een merknaam? #
Een handelsnaam is de officiële naam waaronder je bedrijf geregistreerd staat in de KBO. Dit is verplicht voor elke onderneming en geeft je het recht om onder die naam zaken te doen. Een merknaam registreren daarentegen is een vorm van intellectuele eigendom die je producten of diensten beschermt tegen namaak.
Het belangrijkste verschil zit in de bescherming. Een handelsnaam beschermt je alleen tegen exact dezelfde naam in dezelfde regio. Iemand in een andere provincie kan dus mogelijk dezelfde handelsnaam gebruiken. Een merkregistratie biedt veel sterkere bescherming: niemand mag jouw merk gebruiken voor gelijkaardige producten of diensten in het hele registratiegebied.
Veel bedrijven hebben beide nodig. Stel, je start een kledingwinkel “Fashion Forward” in Antwerpen. Je registreert dit als handelsnaam bij de KBO. Maar als je ook online wilt verkopen of meerdere vestigingen wilt openen, is merknaamregistratie verstandig. Zo voorkom je dat iemand anders “Fashion Forward” gebruikt voor kledingverkoop elders in België.
De rechten verschillen ook aanzienlijk. Met een handelsnaam mag je:
- Facturen uitschrijven onder die naam
- Een bankrekening openen
- Contracten afsluiten
Met een geregistreerd merk krijg je exclusieve rechten om:
- Het merk te gebruiken voor specifieke producten/diensten
- Anderen te verbieden het merk te gebruiken
- Licenties te verlenen aan derden
- Het merk te verkopen als waardevol bezit
Hoe zoek ik effectief in het KBO-register? #
Effectief zoeken in het KBO-register vraagt om de juiste techniek. Start op kbopub.economie.fgov.be en gebruik het tabblad “Opzoekingen”. Typ je gewenste bedrijfsnaam in het zoekveld, maar gebruik wildcards (*) voor betere resultaten. Bijvoorbeeld: typ “Fashion*” om alle bedrijven te vinden die met “Fashion” beginnen.
Bij het zoeken zijn deze tips handig:
- Gebruik het sterretje (*) als wildcard voor onbekende delen
- Probeer verschillende schrijfwijzen (met/zonder spaties, afkortingen)
- Zoek ook op fonetisch gelijkaardige namen
- Filter op actieve ondernemingen om oude namen uit te sluiten
- Controleer verschillende taalversies van je naam
Het interpreteren van de resultaten vraagt aandacht. Kijk niet alleen naar exacte matches, maar ook naar gelijkaardige namen die verwarring kunnen veroorzaken. Een bedrijf “Fashion For You” kan problematisch zijn als jij “Fashion Forward” wilt gebruiken. Let vooral op bedrijven in dezelfde sector of regio.
Vergeet niet om varianten te controleren. Als je “De Groene Winkel” wilt gebruiken, zoek dan ook op:
- “Groene Winkel” (zonder “De”)
- “Green Shop” (Engelse versie)
- “Groen* Winkel*” (met wildcards)
- Afkortingen of acroniemen
Waarom is het belangrijk om ook merkenregisters te controleren? #
Het controleren van alleen handelsnamen is niet voldoende. Een geregistreerd merk heeft veel sterkere rechten dan een handelsnaam. Als je naam te veel lijkt op een bestaand merk, kan de merkhouder je dwingen te stoppen met het gebruik ervan, zelfs als je handelsnaam uniek is in de KBO.
De risico’s van onvoldoende onderzoek zijn groot. Je kunt gedwongen worden om:
- Je bedrijfsnaam te veranderen
- Al je marketingmateriaal te vernietigen
- Je website en sociale media aan te passen
- Schadevergoeding te betalen voor merkinbreuk
Voor Belgische ondernemers zijn deze registers relevant:
- Benelux merkenregister – voor bescherming in België, Nederland en Luxemburg
- Europees merkenregister (EUIPO) – voor EU-brede merken
- WIPO Global Brand Database – voor internationale merken
- Nationale registers van landen waar je actief wilt worden
Een praktisch voorbeeld: een Brusselse bakkerij startte onder de naam “Pain & Chocolat”. Ze hadden alleen de KBO gecontroleerd. Na zes maanden kregen ze een aanmaning van een Franse chocolatier met een geregistreerd merk “Pain au Chocolat”. De bakkerij moest alle verpakkingen, de website en zelfs de gevel aanpassen. De totale kosten liepen op tot duizenden euro’s.
Wat moet ik doen als mijn gewenste bedrijfsnaam al bestaat? #
Als je gewenste naam al bezet is, heb je verschillende opties. De makkelijkste oplossing is het toevoegen van een geografische aanduiding (“Bakkerij De Wit Leuven”) of een branche-specifieke term (“De Wit Artisanale Bakkerij”). Dit maakt je naam uniek terwijl de kern behouden blijft.
Creatieve alternatieven bedenken kan ook. Probeer deze aanpakken:
- Gebruik synoniemen of verwante woorden
- Speel met spelling (maar blijf professioneel)
- Combineer woorden op een nieuwe manier
- Voeg je eigen naam of initialen toe
- Gebruik een volledig nieuwe, fantasienaam
Soms is contact opnemen met de huidige naamhouder een optie. Vooral bij slapende bedrijven of ongebruikte merken kan onderhandeling succesvol zijn. Check eerst of het bedrijf nog actief is en of het merk recent vernieuwd is. Een merk dat niet gebruikt wordt, kan mogelijk doorgehaald worden.
Voor complexe situaties is professioneel advies waardevol. Een specialist in intellectuele eigendom kan:
- Beoordelen hoe groot het risico op verwarring is
- Creatieve oplossingen voorstellen die juridisch veilig zijn
- Onderhandelen met bestaande rechthebbenden
- Je nieuwe naam direct correct beschermen
Conclusie: zo voorkom je problemen met je bedrijfsnaam #
Een grondige naamcontrole voorkomt dure problemen achteraf. Volg deze checklist voor een complete controle:
| Stap | Waar controleren | Waarom belangrijk |
|---|---|---|
| 1. Handelsnamen | KBO-databank | Verplicht voor bedrijfsregistratie |
| 2. Merknamen | Benelux merkenregister | Voorkomt merkinbreuk |
| 3. Domeinnamen | DNS Belgium, diverse registrars | Online vindbaarheid |
| 4. Sociale media | Facebook, Instagram, LinkedIn | Consistente online aanwezigheid |
| 5. Google check | Zoekmachine | Algemene bekendheid |
Vergeet niet dat zowel handelsnaam- als merkcontrole nodig zijn. Een handelsnaam geeft je het recht om zaken te doen, maar een merknaam registratie beschermt je tegen namaak en geeft exclusieve rechten.
Zodra je een beschikbare naam hebt gevonden, is snel handelen belangrijk. Leg je rechten vast voordat iemand anders met hetzelfde idee komt. Bij intellectueeleigendom.be helpen we ondernemers dagelijks met het veiligstellen van hun bedrijfsnaam en merk. Van een snelle beschikbaarheidscheck tot complete merkregistratie, we zorgen dat jouw naam echt van jou wordt. Heb je vragen over de bescherming van je bedrijfsnaam? Neem dan contact met ons op voor persoonlijk advies.
