Wat is een merk en waarom heb je het nodig?
Wanneer een gemiddelde persoon aan een merk denkt, denkt hij of zij al gauw aan de merknaam en eventueel het logo. Logisch, want dat is hetgeen waarmee de consument in aanraking komt. Waar men zich niet bewust van is, is dat een merk veel meer behelst. Een merk zelf is namelijk geen tastbaar object, maar een optelsom van verschillende factoren, waaronder je design, persoonlijkheid en marketing. Uiteindelijk is een merk dan ook een vertaling van alle facetten die een bedrijf vormen. Het maakt duidelijk waar het voor staat en hoe het zich ten opzichte van concurrentie onderscheidt.
Merkidentiteit
Waar marketeers tientallen jaren geleden nog focusten op producten, is die aandacht nu verschoven naar merken. Aan de basis van een succesvol merk staat een sterke identiteit. Deze identiteit zegt iets over de persoonlijkheid van de organisatie zelf, de manier waarop deze met het publiek communiceert en de symboliek die deze gebruikt. Onder dit laatste punt vallen bijvoorbeeld de merknaam en het beeldmerk. Een merkidentiteit geeft niet alleen aan wat het bedrijf belangrijk vindt, maar ook wat de klant belangrijk vindt. Je moet dus weten wie je bent om aan het publiek te zien wie je als merk bent.
Een merk moet onderscheidend vermogen hebben
Wanneer het voor je duidelijk is wat je naar het publiek wilt uitstralen, hoe je met ze wilt communiceren en welke doelgroep je wilt aanspreken, is het zaak om een sterke merknaam te ontwikkelen. Het belangrijkst is dat deze onderscheidend vermogen heeft. Dit is het vermogen van een merk om te laten zien dat zijn producten en diensten anders zijn dan de producten en diensten van een andere onderneming. Met andere woorden: het zorgt ervoor dat je producten en diensten afkomstig van een onderneming ook als dusdanig kunt identificeren.
Vereisten voor een merknaam
Behalve dat je merknaam onderscheidend vermogen moet hebben, moet deze natuurlijk ook nog beschikbaar zijn. Wanneer de merknaam die je op het oog hebt reeds door een andere partij wordt gebruikt, kun je deze dus niet meer deponeren. Hetzelfde geldt wanneer je merk zeer sterk op een reeds bestaand merk lijkt. Verwarring met oudere merken moet dus per definitie worden voorkomen. Verder moet een merknaam niet te lang of ingewikkeld zijn, want de bedoeling is juist dat het publiek deze makkelijk kan onthouden.
Soorten merken
In de bovenstaande alinea wordt over een merknaam oftewel woordmerk gesproken. Dit betekent echter niet dat andere soorten merken niet tot de mogelijkheden behoren. Behalve een woordmerk kun je natuurlijk ook een beeldmerk voor je producten en diensten kiezen. Dit kan een zuiver beeldmerk zijn, dat ook wel een logo wordt genoemd, of een beeldmerk met woordelementen. Deze varianten worden door ondernemers het vaakst gekozen. Echter kunnen ook vormen, kleuren, klanken, patronen, posities, bewegingen, hologrammen en multimedia een merk vormen.
Een merk is voor belang voor bedrijven van uiteenlopende omvang
Vaak wordt ten onrechte gedacht dat een merk enkel van belang is voor grote bedrijven. Niets is echter minder waar. Iedereen die een product of dienst aanbiedt, heeft in principe een merk. Bij het opbouwen daarvan is je visie een belangrijk element. Met een merk wil je duidelijk maken wie je bent en waar je voor staat. Alle facetten van je bedrijf komen tot uiting in het zichtbare merk dat je op je website en visitekaartjes zet. Zorg er daarom voor dat je merk herkenbaar, eenduidig en toekomstbestendig is.
Wat zijn de voordelen van een sterk merk?
Onderzoek na onderzoek wijst uit dat sterke merken meer succes op de markt behalen, zelfs wanneer ze producten aanbieden die van dezelfde of zelfs lagere kwaliteit zijn dan andere merken. Dit komt omdat een sterk merk opvalt, door mensen wordt herkend en makkelijk te onthouden is. Wanneer het publiek zich daar dan ook nog eens mee kan identificeren, wordt men ook loyaal naar dit merk. Op den duur zal het merk je product of dienst overstijgen. Dit maakt het voor jou ook makkelijker om nieuwe producten aan te bieden en andere markten te betreden.
Merkbescherming
In sommige landen kun je merkbescherming genieten wanneer je je merk gebruikt. Het hoeft dan niet ingeschreven te zijn in een merkenregister. In Nederland is dat niet het geval, bij ons geldt een first to file principe. Dit principe houdt in dat de eerste persoon die een merk registreert, hierover de exclusieve rechten verkrijgt. Merkregistratie is dan ook iets wat je niet op het laatste moment regelt. De belangrijkste voorwaarde om een merk te kunnen inschrijven, is dat het onderscheidend vermogen heeft.
Kun je zomaar een merk gaan verkopen?
Als merkhouder ben jij de enige die bepaalt wat er met een merk mag gebeuren. Dit betekent dus ook dat je zorgvuldig moet handelen wanneer je producten wilt doorverkopen op je eigen website of een platform als Bol.com of Amazon. Tenzij je een private label hebt opgezet en dus een officiƫle samenwerking met een fabrikant hebt, mag je niet zomaar producten verkopen en je hierbij voordoen als officiƫle verkooppunt. Controleer dus altijd of je mag doorverkopen en of je gebruik mag maken van de merknaam.