Wat is een beschermde naam?

Een beschermde naam is een merknaam die officieel geregistreerd is bij een merkinstantie zoals het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP) of het Europees Bureau voor intellectuele eigendom (EUIPO). Dit geeft je het exclusieve recht om die naam te gebruiken voor jouw producten of diensten binnen het gebied waar je de registratie hebt aangevraagd. Het verschil met een gewone handelsnaam is dat alleen een geregistreerd merk je juridische bescherming biedt tegen namaak en ongeoorloofd gebruik door anderen.

Wat betekent een beschermde naam precies voor jouw bedrijf? #

Een beschermde naam betekent dat je als ondernemer het alleenrecht hebt op het gebruik van jouw merknaam voor specifieke producten of diensten. Dit exclusieve recht ontstaat pas na officiële registratie bij een erkende instantie. Je krijgt hiermee de juridische middelen om op te treden tegen concurrenten die jouw naam kopiëren of een verwarrend gelijkaardige naam gebruiken.

Het juridische concept van merkbescherming gaat veel verder dan alleen een naam reserveren. Een geregistreerd merk wordt intellectuele eigendom, net zoals een patent of auteursrecht. Dit betekent dat je merk een waardevol bezit wordt dat je kunt verkopen, in licentie geven of als onderpand gebruiken bij financiering. Voor ondernemers en creatieven vormt dit vaak een belangrijk onderdeel van hun bedrijfswaarde.

Het verschil tussen een handelsnaam en een geregistreerd merk is belangrijk om te begrijpen. Een handelsnaam is simpelweg de naam waaronder je onderneming bij de Kamer van Koophandel staat ingeschreven. Dit geeft je geen exclusieve rechten. Iemand anders kan dezelfde naam gebruiken voor andere producten of in een ander gebied. Een geregistreerd merk daarentegen biedt wel die exclusiviteit binnen de klassen en gebieden waarvoor je het hebt laten registreren.

De exclusieve rechten die voortvloeien uit merkbescherming zijn concreet en krachtig. Je kunt anderen verbieden om identieke of gelijkaardige tekens te gebruiken voor dezelfde of soortgelijke waren en diensten. Dit geldt niet alleen voor exacte kopieën, maar ook voor namen die verwarring kunnen veroorzaken bij het publiek. Je kunt juridische stappen ondernemen, schadevergoeding eisen en de inbreukmaker dwingen te stoppen met het gebruik van jouw merk.

Hoe werkt merkbescherming en merkbewaking in de praktijk? #

Merkbescherming start met het indienen van een aanvraag bij de juiste instantie. Voor de Benelux is dit het BOIP, voor Europa-breed het EUIPO, en voor wereldwijde bescherming de WIPO. Het proces begint met een zoekopdracht naar bestaande merken, gevolgd door het opstellen en indienen van de aanvraag met de juiste classificatie van producten en diensten.

Het registratieproces verloopt in verschillende fasen. Na indiening controleert de merkinstantie of je aanvraag voldoet aan alle formele vereisten. Daarna volgt een inhoudelijk onderzoek waarbij gekeken wordt of je merk onderscheidend genoeg is en niet in strijd met absolute weigeringsgronden. Bij goedkeuring wordt je merk gepubliceerd, waarna derden drie maanden de tijd hebben om oppositie aan te tekenen. Zonder oppositie wordt je merk definitief geregistreerd.

Merkbewaking is het actief monitoren van nieuwe merkaanvragen die mogelijk inbreuk maken op jouw rechten. Dit gebeurt door regelmatig de publicaties van merkinstanties te controleren op gelijkaardige merken in dezelfde klassen. Professionele merkbewaking signaleert potentiële conflicten vroegtijdig, zodat je binnen de oppositietermijn kunt reageren. Wij faciliteren dit proces door automatische bewaking in te stellen zodra je merk is geregistreerd.

De snelheid van het proces kan aanzienlijk variëren. Terwijl een standaard procedure bij het BOIP enkele maanden duurt, kunnen wij binnen 24 uur je aanvraag indienen en het proces in gang zetten. Dit is vooral belangrijk wanneer je snel zekerheid wilt over je merkrechten. Het werken met een merkgemachtigde zoals wij versnelt niet alleen het proces, maar minimaliseert ook de kans op weigering door fouten in de aanvraag of verkeerde classificatie.

Welke namen kun je wel en niet laten beschermen? #

Niet elke naam kan als merk worden geregistreerd. De belangrijkste voorwaarde is dat je naam onderscheidend vermogen moet hebben. Dit betekent dat consumenten aan de naam kunnen herkennen dat producten of diensten van jouw bedrijf afkomstig zijn. Namen die alleen beschrijven wat je verkoopt, zoals “Verse Broodjes” voor een bakkerij, worden geweigerd omdat ze te algemeen zijn.

Beschrijvende elementen vormen vaak een struikelblok bij merkregistratie. Namen die direct de kenmerken, kwaliteit, hoeveelheid, bestemming of geografische herkomst van je producten aangeven, zijn niet registreerbaar. Denk aan “Premium Kwaliteit” voor kleding of “Amsterdam Tours” voor een reisbureau. Deze termen moeten vrij blijven voor alle ondernemers om te gebruiken in hun communicatie.

Absolute weigeringsgronden zijn wettelijke redenen waarom een merk niet kan worden geregistreerd. Hieronder vallen namen die:

• Misleidend zijn over de aard of kwaliteit van producten
• In strijd zijn met de openbare orde of goede zeden
• Alleen uit een vorm bestaan die door de aard van de waar wordt bepaald
• Algemeen gebruikelijke aanduidingen zijn geworden in het normale taalgebruik

Voorbeelden van wel registreerbare namen zijn fantasienamen (zoals “Zalando” of “Bol.com”), suggestieve namen die indirect verwijzen naar je product (“Red Bull” voor energiedrank), of willekeurige woorden gebruikt in een nieuwe context (“Apple” voor computers). Namen die een combinatie vormen van beschrijvende elementen met onderscheidende toevoegingen kunnen ook vaak worden geregistreerd.

De gratis beschikbaarheidscheck die wij aanbieden helpt je om vooraf te bepalen of jouw gekozen naam kans maakt op registratie. Deze check kijkt niet alleen naar identieke namen, maar ook naar gelijkaardige merken die verwarring kunnen veroorzaken. Dit bespaart je tijd en geld door te voorkomen dat je een aanvraag indient voor een naam die geen kans maakt op goedkeuring.

Wat kost het beschermen van een naam in België en Europa? #

De kosten voor merkregistratie variëren afhankelijk van het gebied waar je bescherming wilt en het aantal klassen waarin je je merk wilt registreren. Een Benelux-registratie is de meest kosteneffectieve optie voor ondernemers die hoofdzakelijk in België, Nederland en Luxemburg actief zijn. Voor bedrijven met Europese ambities biedt een EU-merk bescherming in alle lidstaten tegen een relatief beperkte meerprijs.

De investeringsaspecten van merkbescherming gaan verder dan alleen de initiële registratiekosten. Je moet rekening houden met officiële taksen van de merkinstanties, eventuele kosten voor professionele begeleiding, en mogelijke oppositieprocedures. Een professionele merkgemachtigde helpt je deze kosten te beheersen door vanaf het begin een juiste strategie te kiezen en fouten te vermijden die tot extra procedures kunnen leiden.

Bij het vergelijken van nationale, Benelux en EU-registraties moet je kijken naar de verhouding tussen kosten en gebiedsdekking. Een Benelux-merk kost minder dan drie nationale registraties apart, terwijl een EU-merk voordeliger is zodra je in meer dan vier landen actief wilt zijn. De keuze hangt af van je huidige markt en groeistrategie voor de komende jaren.

De langetermijnwaarde van merkbescherming weegt ruimschoots op tegen de initiële kosten. Een geregistreerd merk is tien jaar geldig en kan onbeperkt worden verlengd. Dit betekent dat je investering je decennialang bescherming biedt. Bovendien verhoogt een sterk merk de waarde van je onderneming bij verkoop of investeringsrondes. Onze geld-terug-garantie bij weigering op grond van onderscheidend vermogen maakt de investering nog veiliger, omdat je bij een onverwachte weigering een nieuwe aanvraag gratis ontvangt.

Wanneer moet je jouw merknaam laten registreren? #

Het juiste moment voor merkregistratie is zo vroeg mogelijk in je ondernemerstraject. Idealiter laat je je merk registreren voordat je actief de markt op gaat. Dit voorkomt dat anderen jouw succesvolle naam kunnen claimen en dat je gedwongen wordt te rebranden nadat je al hebt geïnvesteerd in marketing en naamsbekendheid.

De risico’s van uitstel worden vaak onderschat. Zonder merkregistratie kan iedereen jouw naam registreren en jou zelfs verbieden deze nog langer te gebruiken. Dit gebeurt vaker dan je denkt, vooral wanneer je bedrijf succesvol wordt. Het kan leiden tot kostbare rechtszaken, gedwongen naamsveranderingen en verlies van opgebouwde goodwill bij klanten.

Situaties waarin directe actie noodzakelijk is:

• Je lanceert een nieuw product of dienst onder een specifieke naam
• Je merkt dat concurrenten interesse tonen in gelijkaardige namen
• Je wilt investeerders aantrekken of je bedrijf verkopen
• Je plant uitbreiding naar nieuwe markten of landen
• Je website of sociale media krijgen significant meer verkeer

Voor start-ups en groeiende ondernemingen is merkregistratie een belangrijke mijlpaal in hun professionalisering. Investeerders en partners zien een geregistreerd merk als teken van serieuze bedrijfsvoering. Het toont dat je strategisch nadenkt over je intellectuele eigendom en de lange termijn. Bovendien maakt vroege registratie het makkelijker om consistent te bouwen aan je merkidentiteit zonder zorgen over juridische obstakels.

De relatie tussen bedrijfsontwikkeling en merkbescherming is direct. Naarmate je bedrijf groeit, wordt je merk waardevoller en dus aantrekkelijker voor nabootsers. Wacht niet tot je “groot genoeg” bent – tegen die tijd kan het te laat zijn. Met onze snelle registratie binnen 24 uur kun je direct zekerheid krijgen over je merkrechten en je volledig richten op het laten groeien van je onderneming. Als je twijfelt over de registreerbaarheid van je naam of hulp nodig hebt bij het registratieproces, neem dan contact met ons op voor professioneel advies.